Wskazówki do monitorowania podstawy programowej w roku szkolnym 2021/2022

1. PLANOWANIE I SYSTEMATYCZNOŚĆ REALIZACJI

Sposób monitorowania

Narzędzia

Komentarz

Ocena, czy wybrany przez nauczycieli program wychowania przedszkolnego zapewnia realizację podstawy programowej.

• arkusz wniosku o dopuszczenie programu do użytku

W związku z bardziej ogólnymi zapisami w nowej podstawie programowej, jak podkreślają sami autorzy podstawy, to program powinien szczegółowo opisywać treści kształcenia. W związku z tym dyrektor powinien przeanalizować programy, zwracając uwagę na to, czy gwarantują one realizację podstawy.

Planowanie pracy

• czy plany pracy uwzględniają 4 obszary rozwoju;
• czy wszystkie osiągnięcia dzieci są systematycznie kształtowane.

• schemat planu pracy uwzględniający 4 sfery rozwoju;
• arkusz kontroli planów pracy;
• arkusz monitoringu wypełniany przez nauczycieli i sprawdzany dwa razy do roku przez dyrektora

Należy opracować nowy schemat planu pracy, który uwzględnia 4 obszary rozwoju. Aby zapewnić systematyczność realizacji podstawy, nauczyciele powinni sami monitorować jej realizację. Karty monitoringu powinien kontrolować dyrektor. Dyrektor, zatwierdzając plan pracy, powinien również zwrócić uwagę na proporcje realizowanych aktywności oraz form i metod pracy.

Przebieg procesu wychowawczo-dydaktyczno-opiekuńczego:

• poznawanie liter poprzez zabawę;
• sposoby przygotowania dzieci do nauki pisania;
• organizacja zabaw dziecięcych jako pola doświadczeń rozwojowych;     
• wykorzystywanie wielozmysłowego poznawania otaczającego świata;
• sposoby przygotowania dziecka do posługiwania się językiem obcym.                

•  arkusz obserwacji kontrolno-oceniającej i doradczo-doskonalącej;
• arkusz kontroli diagnozy i obserwacji pedagogicznych

Szczególnie podczas obserwacji zajęć w najstarszych grupach należy zwrócić uwagę na sposób wprowadzania liter, przygotowania do nauki pisania oraz dostosowania wymagań do wyników diagnozy przedszkolnej i obserwacji.

2. ZGODNOŚĆ REALIZACJI Z ZALECANYMI WARUNKAMI I SPOSOBAMI REALIZACJI

Sposób monitorowania

Narzędzia

Komentarz

Aranżacja sali:

• organizacja stałych i czasowych kącików zainteresowań, dostosowanie ich do rozwoju dziecka poznanego w wyniku obserwacji i diagnozy;
• wyznaczenie i wyposażenie w sali miejsca na odpoczynek.

• arkusz kontroli sal przedszkolnych

W kilku miejscach nowej podstawy programowej wspomina się o odpowiedniej aranżacji sali; ma ona pomagać w rozwijaniu zainteresowań dzieci, motywowaniu ich do podejmowania samodzielnych działań, utrwalaniu wiedzy, inspirowaniu do samodzielnych doświadczeń.

Organizacja pracy w ciągu dnia:

• praca z dzieckiem mająca na celu wspieranie rozwoju poza zajęciami – zwrócenie uwagi na realizację programu wychowania przedszkolnego w czasie sytuacji niekierowanych oraz podczas posiłków, wycieczek, zabawy swobodnej;
• codzienne spędzanie czasu na świeżym powietrzu.

• ramowy rozkład dnia

W związku z brakiem zapisu o zagospodarowaniu czasu realizacji podstawy można zmienić ramowy rozkład dnia, pamiętając jednak o codziennym spędzaniu czasu na świeżym powietrzu. Dodatkowo można zamieścić w nim zapis o realizacji programu podczas całego czasu pobytu dziecka w przedszkolu, również w czasie zajęć niekierowanych.

Dostosowanie zajęć kierowanych do oczekiwań poznawczych dzieci i potrzeb wyrażania swoich emocji.

Informowanie rodziców o postępach dziecka i współpraca w celu realizacji programu.

• arkusz kontroli diagnozy i obserwacji;
• arkusz kontroli planów miesięcznych

Wnioski z obserwacji dzieci i diagnozy przedszkolnej powinny być wykorzystane w planach pracy.

EFEKTY REALIZACJI, CZYLI UMIEJĘTNOŚCI DZIECI

Sposób monitorowania

Narzędzia

Komentarz

Diagnoza umiejętności dzieci w czasie obserwacji zajęć kierowanych i niekierowanych w czterech obszarach rozwoju:

• fizycznym,
• emocjonalnym,
• społecznym,
• poznawczym.

• arkusz obserwacji diagnozującej;
• arkusz wywiadu z nauczycielami edukacji wczesnoszkolnej

W związku z holistycznym podejściem do edukacji dziecka, tj. edukacji obejmującej wszystkie obszary rozwoju, oceniając przygotowanie do podjęcia edukacji w szkole, należy zwrócić uwagę na rozwój emocjonalny, fizyczny i społeczny dzieci – nie tyko poznawczy.

Element

Komentarz

1.   

Cel procedury

Wskaż, po co wprowadzasz procedurę. Procedurę opracowuje się w celu określenia sposobu oraz narzędzi służących dokumentowaniu czynności, które są  podejmowane w związku z nadzorem nad realizacją podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

2.        

Podstawa prawna

Podstawę prawną dla opracowania procedury monitorowania podstawy programowej wychowania przedszkolnego stanowią:

• rozporządzenie MEN z 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (tekst jedn.: Dz.U. z 2020r. poz. 1551);
• rozporządzenie MEN z 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2020 r. poz. 2198);
• rozporządzenie MEN z 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2019 r. poz. 502);
• rozporządzenie MEN z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).                

 3.

Zakres procedury

W tym miejscu wskaż, kogo dotyczy procedura, a mianowicie dyrektora przedszkola oraz nauczycieli.

4.              

Przedmiot monitorowania

Zaznacz, że przedmiotem monitorowania realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego obejmuje się m.in.:

• monitorowanie treści z podstawy programowej zapisane w 4 obszarach;
• monitorowanie osiągania efektów realizacji podstawy programowej, tj. stopnia opanowania przez dzieci poszczególnych umiejętności;
• monitorowanie przestrzegania warunków i sposobów realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

Jako że szczegółowy zakres monitorowania określa dyrektor przedszkola, możesz wskazać dodatkowe obszary badania, np.:

• procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci;
• zaangażowanie dzieci w zajęcia prowadzone w przedszkolu;
• indywidualizację pracy z dzieckiem;
• współpracę z rodzicami i lokalnym środowiskiem.

5.          

Tryb postępowania

W tym miejscu określ:

• zadania nauczycieli z uwzględnieniem podejmowanych czynności oraz dokumentacji prowadzonej na potrzeby monitorowania przez dyrektora realizacji podstawy programowej;
• czynności podejmowane przez dyrektora w związku z monitorowaniem realizacji podstawy programowej wraz ze wskazaniem wykorzystywanych w tym celu narzędzi;
• działania nauczycieli podejmowane w razie stwierdzenia jakichkolwiek trudności w realizacji podstawy programowej;
• działania dyrektora w razie powzięcia informacji o trudnościach w realizacji podstawy programowej;
• zasady, którymi kieruje się dyrektor oraz nauczyciele prowadzący zadania przy realizacji podstawy programowej;
• sposób wykorzystania danych pozyskanych w ramach monitorowania realizacji podstawy programowej.

6.

Załączniki

Załączniki to dokumenty uzupełniające do procedury, niezbędne do realizowania czynności w niej określonych. W tym miejscu wymień więc dokumenty sporządzane przez nauczycieli w celu umożliwienia dyrektorowi monitorowania realizowania przez nich podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz narzędzia wykorzystywane do tego celu przez dyrektora.