Pracownik, który mimo nabycia prawa do trzynastki nie otrzymał tego świadczenia, albo otrzymał w zaniżonej wysokości lub z opóźnieniem, może wystąpić przeciwko przedszkolu na drogę sądową z roszczeniem o wypłatę dodatkowej pensji lub jej wyrównanie.

Trzynastkę wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie (czyli do 31 marca).

Obliczając podstawę dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla nauczycieli i pracowników samorządowych zatrudnionych w przedszkolach należy brać rzeczywistą kwotę wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika w danym roku, pomniejszoną m.in. o wynagrodzenie chorobowe i wynagrodzenie za czas innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy.

Pracownik i nauczyciel, którzy przepracują wymagane minimum w danym roku, mogą być mimo tego pozbawieni prawa do trzynastki i to z własnej winy.

Przepisy przewidują wiele wyjątków od wymogu przepracowania co najmniej 6 miesięcy gwarantujących prawo do trzynastki.

Jeżeli pracownik lub nauczyciel jest zatrudniony w kilku placówkach oświatowych (np. w przedszkolu i szkole), w których jest przewidziana trzynasta pensja, i w każdej z nich spełnił warunki do wypłaty tego świadczenia, to otrzyma kilka trzynastych pensji.

Wymiar zatrudnienia nie ma wpływu na prawo do trzynastki, ale na jej wysokość.

Nauczyciel uzupełniający pensum w innym przedszkolu lub szkole jest zatrudniony w pełnym wymiarze w przedszkolu macierzystym i to dyrektor tej placówki wykonuje w stosunku do nauczyciela obowiązki pracodawcy.  

Ponieważ przy ustalaniu prawa do trzynastki liczy się wszystkie okresy zatrudnienia w danym roku kalendarzowym, należy zliczyć także niepełne miesiące. By wówczas ustalić, czy osoba przepracowała co najmniej 6 miesięcy, przyjmuje się, że miesiąc należy liczyć za 30 dni (niezależnie od tego, czy dany miesiąc kalendarzowy liczy 30, 31, 28 czy 29 dni).

Trzynastka w pełnej wysokości (8,5% sumy wynagrodzenia otrzymanego w danym roku) przysługuje osobie, która przepracowała cały rok kalendarzowy.

Dodatkowe wynagrodzenie roczne nie przysługuje nauczycielom i innym pracownikom przedszkoli niepublicznych.

Trzynastka przysługuje tylko pracownikom zatrudnionym w przedszkolu na podstawie: umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę